Vào lúc 19h00 tối mai 1/6, tuyển Việt Nam sẽ đấu giao hữu với Afghanistan. Vì thực trạng chiến tranh loạn lạc, rất nhiều tuyển thủ Afghanistan đều đang sinh sống và thi đấu ở quốc tế.
Gần 5 năm về trước, tuyển Việt Nam và tuyển Afghanistan lần cuối chạm trán nhau ở Vòng loại 3 Asian Cup 2019. Tỷ số chung kết là 0-0, hai đội bất phân thắng bại trên sân Mỹ Đình. Nhưng sau trận đấu tưởng như ngang tài ngang sức ấy, bóng đá Afghanistan và Việt Nam đã đi theo 2 con đường không giống nhau. Sau trận thứ nhất trình làng bóng đá Việt Nam bị Reviews là nhạt nhòa ấy, HLV Park Hang Seo đã liên tục tạo ra những dấu mốc lịch sử vẻ vang từ U23 đến ĐTQG Việt Nam.
Riêng ở cấp độ ĐTQG, nhà cầm quân Hàn Quốc đã cùng những cầu thủ vững vàng trong Top 100 toàn cầu. Cùng với đó là thắng lợi trước Trung Quốc cùng kết quả hòa với Nhật Bạn dạng tại vòng loại ở đầu cuối giành cho 12 đội mạnh mẽ nhất châu lục. Trong khi đó, Afghanistan thậm chí đi lùi khi hiện tại vẫn lận đận ở hạng 150 toàn cầu.
Việt Nam và Afghanistan hoà 0-0 ở lần gặp nhau gần nhất cách đây 5 năm
HLV trưởng của tuyển Afghanistan ở thời điểm đó là Anoush Dastgir, một nhà cầm quân trong năm này mới… 32 tuổi. Trong danh sách 22 cầu thủ mà ông Dastgir mang sang Việt Nam đợt này còn có đến 21 người đang thi đấu ở quốc tế. Họ thậm chí còn thi đấu trải dài ở… 4 châu lục Á, Âu, Mỹ và Úc, từ những CLB phong cách nhất (NEC Nijmegen ở Hà Lan) cho tới những giải đấu cấp thấp (Boeung Ket, Phnom Penh ở… Campuchia).
Sở dĩ Afghanistan có nhiều cầu thủ thi đấu ở quốc tế là vì phần lớn họ sống lưu vong do tình hình chính trị phức tạp ở quê nhà. Thậm chí có nhiều người còn không đọc thông thạo tiếng mẹ đẻ. Noor Husin là một trong những ví dụ.
Husin cũng mái ấm gia đình chuyển tới Anh từ thời điểm năm lên 5 tuổi, sinh sống ở Croydon trước lúc gia nhập đội trẻ Reading. Hiện tại anh đang khoác áo Southend United, một đội bóng đang thi đấu ở hạng National League – hạng 5 Anh.
Hossein Zamani đang khoác áo CLB NEC Nijmegen của Hà Lan
Maziar Kouhyar (NEC Nijmegen) thậm chí còn sang Anh từ thời điểm năm 2 tuổi. Năm 2018, cầu thủ này từng từ chối trở về Kabul đá giao hữu với Palestine vì e ngại về tình hình anh ninh tại đây.
Một cầu thủ khác là Norlla Amiri thì còn sinh ra ở Malmo, Thuỵ Điển, trong một mái ấm gia đình tị nạn vì chạy trốn quân đội Taliban, và hiện đang khoác áo CLB Ariana (Thuỵ Điển).
Cầu thủ phong cách nhất của Afghanistan hiện giờ có lẽ là tài năng trẻ Hossein Zamani. Chân sút sinh vào năm 2002 này sinh ra ở Iran, chuyển tới Nieuwegein năm 8 tuổi, và từng có 10 năm khoác áo đội trẻ Ajax (2011-19), Genoa (2019-21). Anh từng khoác áo U15 Hà Lan trước lúc ra quyết định góp sức cho màu áo ĐTQG Afghanistan hè năm 2021. Hiện tại, Zamani đang thuộc biên chế NEC Nijmegen ở giải VĐQG Hà Lan (Eredivisie), nhưng không tồn tại vị trí chính thức. Phần lớn những tuyển thủ Afghanistan còn lại thi đấu ở những hạng đấu thấp ở châu Âu, Bắc Mỹ, Úc và châu Á.
Afghanistan là tập thể của những cầu thủ lưu vong, và quality đội hình thông thường
Vì thế dù mang tiếng là có nhiều cầu thủ thi đấu ở quốc tế, nhưng Afghanistan không phải là một trong những đội bóng mạnh của châu lục. Ngoài việc quality nhân sự thông thường, việc thi đấu tứ xứ cũng là một trong những bất lợi với họ khi những cầu thủ thiếu tính kết dính, và đội hình thì mất cân đối.
Ngoài ra, việc thường xuyên phải đá sân khách do chiến sự ở trong nước cũng tác động rất nhiều đến thành tích của đội bóng này. Trong 2 năm qua, Afghanistan chỉ thắng 2/8 trận đã đấu, trước Indonesia (1-0) và U23 Kuwait, còn lại họ chỉ hoà (4) và thua (2). Gần nhất đó là thất bại trước Sài Gòn FC. Với những gì đã thể hiện Afghanistan chỉ ngang tầm những đội trung bình của khu vực Khu vực Đông Nam Á lúc này như Singapore và Myanmar.
Và như đã nhắc ở đầu nội dung bài viết, tại Vòng loại Asian Cup 2019, Afghanistan từng cầm hoà Việt Nam trong cả 2 lượt trận (1-1 và 0-0), nhưng đó là thời điểm mà HLV Park Hang Seo mới chân ướt chân ráo tới với bóng đá Việt Nam và vừa tiếp quản đội từ người tiền nhiệm Hữu Thắng. So với gần 5 năm về trước, vị thế của hai đội lúc này đã khác rất nhiều.